หลวงพ่อฝากไว้ ปี 2554 ลำดับที่ 042

หลวงพ่อฝากไว้ ปี 2554 ลำดับที่ 042
พระอาจารย์สำราญ ธมฺมธุโร
พระธรรมเทศนาโดย (Dhamma Talk by)
พระอาจารย์สำราญ ธมฺมธุโร
ชื่อตอน (Title)
หลวงพ่อฝากไว้ ปี 2554 ลำดับที่ 042
บันทึกเสียงเมื่อ (Recording Date)
ชุด (Category)
หลวงพ่อฝากไว้ ปี 2554
ถอดความฉบับเต็ม (Transcript)
ขอให้ทุกคนทุกท่าน จงเจริญสติสร้างความรู้สึกรับรู้สัมผัสลมของหายใจที่วิ่งเข้าวิ่งออกกระทบปลายจมูกของเราให้ชัดเจน ตั้งแต่ตื่นขึ้นมา ตั้งแต่ยังไม่ลุกจากที่ เราได้สร้างความรู้ตัวแล้วหรือยัง ถ้ายังก็เริ่มเสียนะ พยายามสร้างความรู้สึกรับรู้สัมผัสของลมหายใจให้เกิดความเคยชินไม่ว่าจะอยู่ในอิริยาบถไหน​ ถ้าเราทำได้จนเกิดความเคยชินจนต่อเนื่อง เราก็จะได้รู้ในส่วนที่ลึกๆ ลงไป รู้จิต รู้ลักษณะของจิต รู้ฐานของจิต รู้การเกิด การก่อของความคิด ของขันธ์ห้า จนรู้เท่าทัน​ จนแยกรูปแยกนามได้

ในการเจริญสติ ในการสร้างสติ พวกเรายังทำกันไม่ชำนาญ ทั้งที่ใจก็ฝักใฝ่ในบุญ ใจก็ฝักใฝ่ในการหาทางดับทุกข์ หาทางหลุดพ้น ใจกับสติคนละตัวกัน​ ใจคือความปกติ​ ความสงบอยู่กลางใจ เวลาเราตกใจ มันตกใจตรงไหนก็อยู่ตรงนั้น เวลามันเกิด มันก่อตัวตรงไหน มันเกิดตรงที่มันก่อตัวนั้นแหละ​ แต่เรารู้ไม่เท่าทันต้นเหตุ เพราะว่าใจมันก่อตัว มันปรุงแต่งเป็นเรื่องเป็นราว บางทีก็มีอาการของใจมาปรุงแต่งรวมกันไปจนเป็นสิ่งเดียวกัน

นอกจากเรามาเจริญสติให้แหลมคม ให้สังเกต ให้วิเคราะห์ ให้รู้เท่าทันตั้งแต่ต้นเหตุ เรารู้ไม่ทันต้นเหตุ เราก็รู้จักควบคุมเอาไว้ซึ่งเรียกว่า ‘สมถะ’ หยุดระงับยับยั้งเอาไว้​ มันก็จะสั้นลงๆ จนกว่าจะรู้เท่าทันเวลาเขาก่อตัว เริ่มก่อตัวนั่นแหละ แล้วก็ดับเริ่มก่อตัวนั่นแหละ กำลังส่งของใจมันก็ไม่มี กำลังเกิดมันก็ไม่มี มันก็จะนิ่งขึ้นๆ รับรู้เห็นตามความเป็นจริง ตามรู้อาการของใจที่ผุดขึ้นมาปรุงแต่ง อันนี้เรื่องใจโดยเฉพาะเลย เราก็ต้องพยายาม เรื่องการประพฤติปฏิบัติใจ หรือปฏิบัติจิตเป็นเรื่องละเอียดอ่อน หลายสิ่งหลายอย่างมาปกปิดเอาไว้​ ไม่ใช่ว่าทำปุ๊บมันจะได้ปั๊บ

เพียงแค่เรื่องนิวรณธรรมต่างๆ พวกเราก็ขาดการทำความเข้าใจ ใจเกิดความกังวล เกิดความลังเล ใจเกิดความยินดียินร้าย ใจเกิดกิเลส เกิดความสงสัยต่างๆ ใจเกิดความอาฆาตพยาบาท เราก็ต้องพยายามละ พยายามดับ พยายามทำ​ ดำเนินในสิ่งตรงกันข้ามกับใจ ใจเกิดความโกรธ​ เราก็ดับความโกรธด้วยการให้อภัยอโหสิกรรม ใจเกิดความอยาก​ เราก็พยายามละความอยาก โดยการเอาออกด้วยการให้ ให้ทั้งภายนอกให้ทั้งภายใน ความเสียสละ ความอ่อนน้อมถ่อมตน ความเป็นระเบียบเรียบร้อย

รอบรู้ในกองสังขารของตัวเอง​ รอบรู้ในใจของเราเอง อันนี้คือรูป อันนี้คือนาม รอบรู้ในโลกธรรมคือโลกธรรมแปด ลาภยศสรรเสริญ สุขทุกข์ นินทา เสื่อมลาภเสื่อมยศ มันมีตรงกันข้ามกันอยู่ เราก็ต้องพยายามนะ ไม่ว่าพระว่าชีว่าโยม ก็ต้องพยายามหมั่นวิเคราะห์ตัวเรา ตั้งแต่ตื่นขึ้นมาเราบังคับตัวเรา แก้ไขตัวเรา ปรับปรุงตัวเรา หลวงพ่อก็เล่าเรื่องเก่าอยู่ตลอด​ 10-20 ปีก็เรื่องเล่าของเก่านี้แหละ​ แต่พวกเรามีตั้งแต่มองข้ามกันเฉยๆ

การเจริญสติที่ต่อเนื่องเป็นลักษณะอย่างนี้นะ การดับ การควบคุม การสังเกต จิตของเราคลายแล้วตามดู ตามดูเราก็จะเข้าใจในเรื่องอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เข้าใจในหลักของอริยสัจสี่ ใจส่งไปภายนอกเป็นอย่างไร เรื่องอะไรที่มันเกิด นิวรณธรรมเป็นอย่างไร มลทินเป็นอย่างไร การละสังโยขน์ ละทิฏฐิ ละมานะ การเดินปัญญาเข้าสู่วิปปัสสนา อะไรคือวิปัสสนา อะไรคือสัมมาทิฏฐิ เราต้องแจงให้ละเอียดหมดในร่างกายของเรา

รู้เห็นให้ละเอียดทุกเรื่อง ทุกขั้นตอน จนหมดความสงสัยนั่นแหละใจถึงจะสงบ ใจมันไม่สงบ เราก็ใช้สมถะ​ เพราะว่าใจมันชอบเกิด ชอบคิด ชอบเที่ยว เราก็ต้องใช้สมถะเข้าไปดับ แล้วก็หมั่นพร่ำสอนใจ ดับที่นั้นทีนี้ กำลังส่งมันก็เหือดแห้งไปๆ จนมันไม่เกิดนั่นแหล่ะ ขันธ์ห้าก็ตามดูแล้วก็ละ รู้ความจริงแล้วค่อยๆ ละ ก็พยายามเอา

การทำบุญการ ให้ทาน การสร้างบารมีทุกคน สร้างกันมาดี ของดีอยู่ในกายของเรา ไม่ต้องไปแสวงหาที่ไหน ของดีนอกกาย​ การทำบุญระดับของสมมติเราก็พากันทำ ภาระหน้าที่การงานระดับสมมติ เราก็พากันทำ ยังประโยชน์ของสมมติให้เกิดประโยชน์ ต้องเด็ดขาดไม่ใช่ว่ามีแต่ความลังเล​ มีแต่ความสงสัย​ เราต้องอาศัยความเพียร อาศัยความต่อเนื่อง อาศัยความเด็ดขาด มันถึงจะถึงจุดหมายปลายทางได้ เพราะว่าสิ่งต่างๆ เล็กๆ น้อยๆ มาปิดกั้นเอาไว้ กว่าจะถึงจุดหมายปลายทางได้ก็ต้องอาศัยเวลา

บางครั้งบางคราวก็กังวลกับสิ่งโน้นบ้าง กังวลกับสิ่งนี้บ้าง กังวลกับพ่อกับแม่ กับพี่กับน้อง กังวลกับเพื่อน กังวลกับภาระหน้าที่การงาน เราไม่มีความเด็ดขาด ความกังวลซึ่งฝังอยู่ในใจของเรา ต้องพยายามดับ พยายามควบคุม พยายามวิเคราะห์​ ทุกเรื่องเลยทีเดียว เราต้องพยายามให้เต็มรอบ

แม้แต่พระของเรา การทำวัตรสวดมนต์ต่างๆ เราก็ต้องพยายามดำเนินให้เต็มที่ ให้คล่องตัว เพราะว่าเป็นรั้วล้อมเรา ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน​ การรักษาข้อวัตรปฏิบัติ ข้อวัตรภายนอก ข้อวัตรภายใน โลกะวัชชะ โลกติเตียนอะไรคือสมมติ อะไรคือวิมุตติ ศีลห้า ศีลแปด ศีลสองร้อยยี่สิบ ศีลปกติ ศีลสมมติ ศีลสังคม เราก็ต้องทำความเข้าใจให้มันเรียบร้อย แล้วก็เด็ดขาดกับใจของเรา มีความปกติอยู่ที่ใจของเรา

เราพยายามดูแลรักษาความปกติ มันก็รักษาได้บ้างไม่ได้บ้าง​ เพราะว่าใจมันยังไม่ได้คลายออกจากขันธ์ห้า มันยังปิดกั้นเอาไว้อยู่ ถ้าใจคลายออกจากขันธ์ห้าเมื่อไหร่แล้ว เราถึงจะรู้ตัวใจได้ชัดเจน เราดับความเกิดของใจ ละกิเลสของใจได้อีกมันถึงจะชัดเจน ละกิเลสได้ระดับไหน กิเลสหยาบกิเลสละเอียด ละสังโยชน์ ละทิฏฐิ​ ละมานะ เข้าสู่ความว่าง ความสะอาด ความบริสุทธิ์ของจิต เดินวิปัสสนา เราก็จะเห็นทุกอย่างเลย​ เทียบเคียงกับพระไตรปิฏกดู​ ถูกต้อง หมดความสงสัย หมดความลังเล​ อันนี้คือสมมตินะ อันนี้คือวิมุตตินะ กายวิเวกเป็นอย่างนี้ ใจวิเวกเป็นอย่างนี้ เราต้องพยายามนะ

วันนี้พระเราชีเราก็ช่วยกัน ช่วยกันทุกวัน ทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ ช่วยกันทุกวัน แต่งองค์ทรงเครื่องพญานาคก็ได้เยอะ แล้วก็ได้ติดเกร็ด​ เอาเกร็ดเซรามิคซึ่งคุณหนึ่งท่านก็บริจาคให้​ เป็นสิ่งที่ดีเลยทีเดียว สวยงามมากทีเดียวเลย เป็นพญานาคที่ตัวใหญ่เบ้อเริ่มทั้งใหญ่ทั้งยาว​ ช่วยกันทำ

ธรรมจักรก็เริ่มช่วยกันทำ วันนี้ก็จะได้เทปปูนมัดฐานทำธรรมจักรกัน อะไรใครพอทำอะไรได้ก็ทำ ความสะอาด ความเป็นระเบียบเรียบร้อย ห้องส้วมห้องน้ำก็ช่วยกันดูแล ไม่ว่าจะอยู่ที่ตรงไหน ไม่มีน้ำเราก็พยายามเปิดน้ำใส่ให้มันเต็ม มันสกปรกรกรุงรังแล้วก็ช่วยกันทำ อย่าไปว่าไม่ใช่หน้าที่ของเรา ไม่ใช่หน้าที่ของฉัน เป็นหน้าที่ของทุกคน มันมีแล้วก็ช่วยกันดูแลรักษา เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับพวกเรานั่นแหละ ใครไปใครมาก็มีความสะดวกความสบาย

ตั้งแต่ก่อนไม่มีก็ลำบาก มีแล้วก็ช่วยกันดูแลเพื่อยังสมมติให้ได้อยู่ดีมีความสุข พวกเราก็ได้รับความสุข ใครไปใครมาก็ได้รับความสุขกัน เราสนุกสร้างบุญ สร้างอานิสงส์กัน ฝากฝังเอาไว้ในใจของเรา​ ฝากฝังเอาไว้กับสมมติ ไม่มีใครเอาอะไรไปได้สักอย่างหรอก​ แม้แต่ร่างกายของตัวเรา​ มีตั้งแต่อานิสงส์​ผลเท่านั้นแหละที่ฝังไว้อยู่ในใจของเรา ที่จะเอาไปได้ ขณะที่เรายังมีลมหายใจอยู่ เราก็ช่วยกันสร้างประโยชน์ ยังประโยชน์ในระดับของสมมติ ถ้าหมดลมหายใจแล้ว เราก็ได้วางก้อนสมมติก้อนนี้ สมมติภายนอกเราก็ช่วยกันทำให้เป็นประโยชน์เท่าที่โอกาสจะอำนวยให้

เอาล่ะวันนี้ก็เจริญธรรมเพียงเท่านี้ พากันไว้พร้อมๆ กัน พากันไปสร้างสานต่อนะ

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง